Herbestemming kerk, pastorie en pastorietuin.
Beleidsplan 2020 – 2021
Ook in Knegsel staat de tijd niet stil…
De kerk sluit.
Hoe gaan we verder…?
Van religieuze naar maatschappelijke bestemming.
beleidsplan herbestemming en herontwikkeling dorpshart Knegsel.
( kerk, pastorie, pastorietuin en MFA ).
Dit beleidsplan geeft inzicht in de manier waarop de Stichting Hart voor Knegsel een goede herbestemming en herontwikkeling wil bereiken voor het hart van Knegsel.
In het kader van de fiscale erkenning (ANBI) volstaat een beknopt beleidsplan.
In dit plan beschrijven we het beleid voor de periode april 2020 – juli 2021.
Op het eind van die periode blikken we terug en ligt er een concept voor een businesscase.
Het beleidsplan is gepubliceerd op de website www.hartvoorknegsel.nl
Knegsel, september 2020
Inleiding.
De kerk sluit.
We zetten de wijzers niet stil, maar vooruit!
Met deze uitspraak raken we de kern van de ontwikkelingen die momenteel gaande zijn rond de op handen zijnde sluiting van de parochiekerk in Knegsel.
Het heeft een grote impact op het dorp, maar ook binnen de organisatie van het Parochiebestuur en het Pastoraal Team van de parochie Sint Willibrordus betekent het heel wat.
Daarnaast zijn er ook andere ontwikkelingen gaande.
We hebben het aan zien komen!
Toch kwam de boodschap die het Parochiebestuur op 13 november 2019 in Knegsel bracht nog onverwacht hard aan. Het bracht heel wat teweeg in de vorm van emotionele reacties van verzet, onbegrip en wantrouwen. Gevoelens van: we gaan er op achteruit. Knegsel raakt haar kerk én dus ook haar geloof kwijt! Het dorp wordt “in het hart geraakt”.
Naast deze reacties is er begrip voor de ontstane situatie, maar we berusten niet in achteruitgang! Het tonen van initiatief en het nemen van regie maakt het mogelijk om in een vroeg stadium mee te kunnen praten over wat op langere termijn gaat gebeuren.
Knegsel heeft een rijke kerkgeschiedenis en die moet bewaard blijven.
Deze geschiedenis is zichtbaar in een uniek hart in het dorp: een kerk, een pastorie en een grote pastorietuin. Samen vormt dit het erfgoedensemble.
De Stichting Hart voor Knegsel wil het erfgoedensemble behouden voor de Knegselse inwoners en in het ontwikkelen van een plan voor het dorpshart tevens de naastgelegen MFA meenemen. De MFA bestaat uit gemeenschapshuis De Leenhoef, de Meester Gijbelsschool en sporthal De Ladder.
Hart voor Knegsel streeft versterking na en wil onnodige concurrentie voorkomen. Die werkt slechts verzwakkend op zo’n kleine schaal.
Knegsel is een klein dorp met ongeveer 1400 inwoners. Er zijn weinig of geen voorzieningen op het gebied van winkels, horeca of zorg. Voor het houden van bijeenkomsten of vergaderingen, repetities, uitvoeringen en bepaalde feesten kan men terecht in De Leenhoef, maar uitbreiding van de beschikbare ruimte is noodzakelijk. De school kampt met ernstig ruimtegebrek. Er is behoefte aan verschillende soorten woningen en aan kleinschalige zorg.
Dit alles heeft de inwoners aan het denken gezet en bijeengebracht.
De Knegselse mensen zijn over het algemeen bescheiden mensen. Grote veranderingen in het dorp worden dus wel eens met kritische ogen bekeken. Het dorp kent een bloeiend verenigingsleven waar veel energie van uit gaat. De verenigingen of groeperingen zijn actief, maar ook kwetsbaar!
Het valt niet altijd mee om “overal mensen voor te vinden”.
Het idee overheerst dat we maar een klein dorp zijn en dat zorgt voor terughoudendheid.
Men vraagt zich af: kan een groot project wel in stand gehouden worden, zeker financieel?
Past zoiets wel in het dorp? Wordt het dorpse karakter niet aangetast?
Het gevoel dat veel inwoners hebben bij de kerk is sterk. Vorige generaties hebben de kerk mee gebouwd, generaties daarna hebben de kerk een warm hart toegedragen en mede door de inzet van veel vrijwilligers kon de kerk lang in stand worden gehouden. De kerk wordt nog steeds bezocht. Ontkerkelijking is wellicht later zichtbaar dan op veel andere plaatsen, maar vindt ook hier wel degelijk plaats, met alle gevolgen van dien.
Het Parochiebestuur en het Pastoraal Team hebben in 2014 een fusie van de zes parochies in gang gezet. Eersel, Duizel, Steensel, Vessem, Wintelre en Knegsel vormen sindsdien één parochie H. Willibrordus. In alle kerken vinden nog kerkdiensten plaats.
In haar Toekomstvisie beschrijft het Parochiebestuur de huidige situatie en de gevolgen daarvan.
In 2019 is sluiting van de kerken in Duizel, Steensel en Knegsel aangekondigd.
Stichting Hart voor Knegsel streeft na dat het dorpshart van, voor en door Knegsel blijft.
De religieuze bestemming zal veranderen in een maatschappelijke bestemming, maar we blijven oog hebben voor de religieuze behoefte in het dorp.
Hoe willen we dat bereiken?
Door dialoog te voeren.
Met betrokkenen is al veel gecommuniceerd
– de inwoners
– het Parochiebestuur
– de Gemeente
Alle partijen zijn het erover eens dat “de kerk aan Knegsel moet blijven toebehoren” en dat samen gekeken moet worden naar een passende herbestemming.
Door ons te laten adviseren.
Er is gesproken met de Vereniging Kleine Kernen Noord Brabant. (VKK ).
Zij kan ondersteunen als een soort ambassadeur bij de gemeente.
Verder benadrukt zij om creatief te zijn in het zoeken naar mogelijkheden.
Door een “stap-voor-stap” proces.
Er is contact gelegd met ErfgoedLab Brabant ( ELB ).
Momenteel beraden we ons over dialoog / visie / planvorming.
Vervolgens marktonderzoek/haalbaarheidsonderzoek.
Tenslotte Concept + businesscase.
Door te zorgen voor financiële middelen.
Om onderzoeken mogelijk te maken is een subsidie aangevraagd bij de provincie en is een beroep gedaan op Stichting José Cordewinders Welzijnsfonds in Knegsel.
Missie
Op het moment dat duidelijk wordt dat aan sluiting van de kerk niet te ontkomen is, organiseert de Dorpsraad op 16-12-2019 een avond om een initiatiefgroep te vormen.
Er is een brainstormsessie aan de hand van “geeltjes”.
Alle aanwezigen nemen deel uit betrokkenheid bij de kerk en/of het dorp. Men vindt dat de kerk, de pastorie en de pastorietuin behouden moeten blijven voor het dorp en dat we moeten zoeken naar een herbestemming die daar aan voldoet.
Diezelfde avond wordt een Kernteam gevormd, dat alle opmerkingen meeneemt en inventariseert. Een volgende informatieavond wordt gehouden op 12-2-2020, waarop het Kernteam een presentatie verzorgt over de stand van zaken en de ideeën die ontstaan zijn.
Reacties worden besproken en een aantal opmerkingen en vragen wordt meegenomen.
Visie
Binnen het Kernteam, intussen de stichting, ontstaat de volgende visie:
– Een goed kloppend hart van, voor en door Knegsel, waar iedereen zich welkom voelt en dat voor iedereen toegankelijk is. De religieuze bestemming die de kerk nú heeft verandert in een maatschappelijke bestemming, maar we hebben oog voor eventuele religieuze behoefte binnen het dorp.
– Het nieuwe dorpshart moet er vooral zijn voor de inwoners, maar kan tevens Knegsel op de kaart zetten. Het dorp ligt gunstig t.o.v. andere en grotere dorpen alsmede de stad Eindhoven.
Het dorp is goed bereikbaar en grote bedrijven in de regio zijn wellicht te interesseren voor het huren van ruimtes voor vergaderingen, bijeenkomsten, cursussen e.d.
– Het dorpshart “levend” maken en financieel gezond houden.
Samengevat:
We willen van de kerk, de pastorie, de pastorietuin en de bestaande MFA één geheel maken.
Er moet ruimte zijn voor zorgmogelijkheden, vergaderruimten, leslokalen voor te kleine school,
horeca, ontmoetingsruimten en een openluchttheater ( multifunctioneel te gebruiken voor allerlei doelgroepen ). In de tuin kan kleinschalig woningbouw plaatsvinden ( starters en senioren ).
De tuin krijgt een parkfunctie.
Stichting Hart voor Knegsel zal te zijner tijd alles overdragen. Hoe dat zal plaatsvinden is nog niet duidelijk. Men denkt aan een coöperatie die het geheel gaat exploiteren.
Strategie
De visie heeft meer kans van slagen als we een rechtspersoon zijn.
Daarom wordt het besluit genomen om over te gaan in de Stichting Hart voor Knegsel.
Op 22 april 2020 passeert de akte. In die akte staat als doelstelling:
Artikel 2.
1. De stichting heeft ten doel: de instandhouding van het historische hart van het kerkdorp Knegsel,
en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevor-
delijk kan zijn, alles in de ruimste zin des woords.
2. De stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door een goede herbestemming te
vinden voor de kerk, pastorie en de daarbij behorende tuin;
– door overleg met gemeentelijke en kerkelijke instanties te voeren;
– het ontwikkelen van een masterplan;
– het doen of opdracht geven voor haalbaarheidsonderzoeken.
De huidige situatie
Missie en visie zijn bepaald.
Het Parochiebestuur bepaalt als eigenaar grotendeels nog het proces.
Binnen de visie is gesproken over mogelijke plannen. In gesprekken met het Parochiebestuur, de Dorpsraad, inwoners en Stichting José Cordewinders Welzijnsfonds zijn die ter sprake gebracht.
We verwijzen naar de Toekomstvisie die is opgesteld door het Parochiebestuur.
Verder op weg
Zodra het kan zal Stichting Hart voor Knegsel het verdere proces bepalen.
Dialoog, visie en plannen worden verfijnd en op maximaal draagvlak getoetst.
Communicatie is belangrijk. We houden de inwoners op de hoogte van ontwikkelingen.
Er wordt getoetst op haalbaarheid en er wordt een concept ontwikkeld op basis van een duurzaam businessmodel.
Relevante ontwikkelingen in de omgeving worden meegenomen in het onderzoek.
Het kost geld
Er zijn subsidies aangevraagd die het mogelijk maken om de eerste onderzoeken te doen.
Organisatie
Stichting Hart voor Knegsel
Statuten: notariële akte 22-4-2020
KvK nummer: 77888537
De Stichting heeft een ANBI-status.
email: info@hartvoorknegsel.nl
website: www.hartvoorknegsel.nl
Vaststelling beleidsplan
Dit beleidsplan is vastgesteld op 13 oktober 2020 tijdens de bestuursvergadering.